'Het is nooit te laat om te stoppen met roken'

Hoewel rokers vaak denken dat het voor hen al te laat is om te stoppen met roken, blijkt uit een gepoolde analyse van 35.481 longkankerpatiënten geïncludeerd in het internationaal longkankerconsortium (ILCCO) dat er een overlevingsvoordeel is bij recent gestopte rokers. Het algehele overlevingsvoordeel komt voornamelijk tot uiting bij zware rokers vergeleken met lichtere rokers en ook wordt het voordeel groter naargelang de roker langer is gestopt.

Introductie

Na een leven lang gerookt te hebben, hebben patiënten vaak het gevoel dat het te laat is om hiermee te stoppen, aangezien ‘het kwaad toch al is geschied’. Toch kan het goed zijn om tijdens een patiëntscreening stoppen met roken te bespreken. Dit is namelijk een leerzaam moment waar een zware roker (met meer dan 30 pakjaren) open kan staan voor advies van een zorgmedewerker. Een gepoolde analyse van het ILCCO onderzocht de overlevingsvoordelen van stoppen met roken. Hierbij werd de tijdsperiode van het stoppen met roken tot de longkankerdiagnose als variabele genomen.

Methode

De ILCCO-database bestond uit 17 longkankerstudies waarin totaal 35.481 patiënten waren geïncludeerd. Deze onderzoeken zijn uitgevoerd in Noord-Amerika, Europa en Azië en werden gebruikt om algehele overleving (‘overall survival’, OS) te bepalen. Met een vooraf geplande gevoeligheidsanalyse werd de longkankerspecifieke overleving (13 studies geïncludeerd) ingeschat en een hoogrisico-patiëntenpopulatie nagebootst met een cumulatieve rookgeschiedenis van meer dan 30 pakjaren.

Resultaten

Met aangepaste Kaplan-Meier-curves werd aangetoond dat longkankerpatiënten die nooit hebben gerookt een hogere OS hadden in vergelijking met patiënten die rookten op het moment van diagnose. Ook bij longkankerpatiënten die zijn gestopt met roken was een licht voordeel zichtbaar in overleving vergeleken met patiënten die nog steeds rookten op het moment van diagnose. Verder was ook een stapsgewijs OS-voordeel zichtbaar dat afhankelijk was van de tijd sinds het stoppen met roken voor de diagnose. Dit OS-voordeel was 12% bij patiënten die maximaal 2 jaar voor diagnose gestopt waren, 16% bij patiënten die 2-5 jaar voor diagnose stopten en 20% voor longkankerpatiënten die langer dan 5 jaar voor de diagnose met roken waren gestopt, vergeleken met patiënten die nog steeds rookten. Deze verschillen waren allen significant (p<0,001).

In de subgroep patiënten die binnen 2 jaar voor de diagnose stopten met roken was het algehele overlevingsvoordeel groter (14%) bij de zware rokers met meer dan 30 pakjaren, dan bij lichtere rokers met minder dan 30 pakjaren (5%). Bij patiënten die 2-5 jaar waren gestopt voor de diagnose was het OS-voordeel 17% bij zware rokers en 14% bij lichtere rokers. Bij de longkankerpatiënten die meer dan 5 jaar voor de diagnose waren gestopt was het OS-voordeel bij zware rokers 22% en bij lichtere rokers 16%. Dit OS-voordeel was zichtbaar in alle patiëntsubgroepen, onafhankelijk van geslacht, ziektestadium, histologie en pakjaren.

Verder werd longkankerspecifieke-overleving onderzocht in de patiëntenpopulatie waarvan de doodsoorzaak bekend was (n=10.514) waarbij de patiënten werden verdeeld per tijdsperiode waarin ze gestopt waren met roken. Uit de analyse bleek dat patiënten die langer dan 5 jaar gestopt waren voor een diagnose een significant overlevingsvoordeel van 15% (aangepaste HR: 0,85; 95%BI: 0,78-0,92) vertoonden, vergeleken met patiënten die nog rookten op het moment van longkankerdiagnose. Bij patiënten die 2-5 jaar voor diagnose waren gestopt (aangepaste HR: 0,93; 95%BI: 0,83-1,04) en patiënten die korter dan 2 jaar voor diagnose stopten (aangepaste HR: 0,95; 95%BI: 0,86-1,05) was een niet-significante positieve trend zichtbaar.

Conclusie

Longkankerpatiënten die waren gestopt met roken voor de diagnose vertoonden consistent hogere overlevingspercentages, ook patiënten die binnen 2 jaar voor de diagnose stopten lieten dit voordeel zien. Dit voordeel was onafhankelijk van andere bekende voorspellende variabelen. Verder is dit overlevingsvoordeel groter bij zware rokers (>30 pakjaren) in vergelijking met lichtere rokers (<30 pakjaren). Deze resultaten ondersteunen andere data met de conclusie dat het nooit ‘te laat’ is om te stoppen met roken. Stoppen met roken kan dus voordelen opleveren voor huidige rokers, omdat stoppen met roken enkele jaren voor een longkankerdiagnose geassocieerd is met hogere overleving bij alle stadia, histologietypes en pakjaarcategorieën.

Referentie

Fares AF, Jiang M, Hung R, et al. Smoking cessation (CS) and lung cancer (LC) outcomes: A survival benefit for recent-quitters? A pooled analysis of 35,481 International Lung Cancer Consortium (ILCCO) patients. Gepresenteerd tijdens ASCO 2020; Abstract 1512.