Toevoeging van nivolumab aan chemotherapie in eerste lijn verbetert overleving bij irresectabel of gemetastaseerd urotheelcarcinoom
Cisplatine-bevattende chemotherapie is al tientallen jaren de standaardeerstelijnsbehandeling voor patiënten met een irresectabel of gemetastaseerd urotheelcarcinoom. Eerdere pogingen om de overleving van deze patiënten te verbeteren zijn niet succesvol geweest. Tijdens ESMO 2023 besprak internist-oncoloog dr. Michiel van der Heijden (Antoni van Leeuwenhoek, Amsterdam) de resultaten van de CheckMate 901-studie. In deze gerandomiseerde fase III-studie werden de werkzaamheid en veiligheid van nivolumab als aanvulling op chemotherapie onderzocht.
Nivolumab is een monoklonaal antilichaam dat zich bindt aan de geprogrammeerde celdood-1-receptor. Het geneesmiddel is door het Europees Geneesmiddelenagentschap goedgekeurd voor de behandeling van patiënten met een lokaal gevorderd of gemetastaseerd urotheelcarcinoom die eerder zijn behandeld met platina-bevattende chemotherapie en voor patiënten met een spierinvasief urotheelcarcinoom met een hoog risico als adjuvante behandeling na een radicale resectie van de tumor.1-5 In fase II-studies zijn veelbelovende resultaten behaald met nivolumab in combinatie met platina-bevattende chemotherapie bij patiënten met een urotheelcarcinoom.6,7 Deze bevindingen vormden de aanleiding voor de CheckMate 901-studie, waarvan de resultaten inmiddels ook zijn gepubliceerd in The New England Journal of Medicine.8,9
Studieopzet
CheckMate 901 is een gerandomiseerde ‘open-label’-fase III-studie, waarin niet eerder behandelde patiënten met een irresectabel of gemetastaseerd urotheelcarcinoom 1:1 werden gerandomiseerd tussen: (a) nivolumab 360 mg i.v. en chemotherapie met gemcitabine en cisplatine elke 3 weken in maximaal 6 cycli, gevolgd door nivolumab 480 mg i.v. elke 4 weken; of (b) alleen chemotherapie met gemcitabine en cisplatine elke 3 weken in maximaal 6 cycli. De behandeling met nivolumab werd gestopt bij ziekteprogressie, onacceptabele toxiciteit, op verzoek van de patiënt of na maximaal 2 jaar. De primaire uitkomstmaten waren algehele overleving (‘overall survival’, OS) en progressievrije overleving (‘progression-free survival’, PFS) op basis van blinde beoordeling door een onafhankelijke centrale beoordelingscommissie. Exploratieve uitkomstmaten waren de objectieve respons en veiligheid.
Resultaten
In totaal werden 608 patiënten gerandomiseerd, van wie 304 patiënten nivolumab en chemotherapie kregen en evenzoveel patiënten alleen chemotherapie ontvingen. Na een mediane follow-upduur van 33,6 maanden resulteerde behandeling met nivolumab en chemotherapie in een statistisch significant langere OS (mediaan: 21,7 vs. 18,9 maanden; HR [95%-BI]: 0,78 [0,63-0,96]) en PFS (mediaan: 7,9 vs. 7,6 maanden; HR [95%-BI]: 0,72 [0,59-0,88]), vergeleken met alleen chemotherapie. De 1-jaars-PFS bedroeg 34,2% in de nivolumabgroep, vergeleken met 21,8% in de chemotherapiegroep. Het percentage patiënten bij wie een objectieve respons werd bereikt was 57,6% in de nivolumabgroep tegenover 43,1% in de chemotherapiegroep. Het percentage patiënten bij wie een complete respons werd bereikt (21,7 vs. 11,8%) en de mediane duur van de complete respons (37,1 vs. 13,2 maanden) waren eveneens hoger in de nivolumabgroep. Bijwerkingen van graad 3 of hoger traden op bij 61,8% van de patiënten in de nivolumabgroep en bij 51,7% van de patiënten in de chemotherapiegroep.
Conclusie
Uit deze gerandomiseerde fase III-studie (CheckMate 901) blijkt dat de toevoeging van nivolumab aan chemotherapie met gemcitabine en cisplatine leidt tot een langere overleving bij niet eerder behandelde patiënten met een gevorderd urotheelcarcinoom, vergeleken met chemotherapie alleen.
Referenties
1. Opdivo [package insert]. Princeton, VS: Bristol Myers Squibb; 2023.
2. Opdivo. Bijlage I. Samenvatting van de productkenmerken. Beschikbaar via: https://www.ema.europa.eu/en/documents/product-information/opdivo-epar-product-information_nl.pdf.
3. Sharma P, Retz M, Siefker-Radtke A, et al. Nivolumab in metastatic urothelial carcinoma after platinum therapy (CheckMate 275): a multicentre, single-arm, phase 2 trial. Lancet Oncol 2017;18:312-22.
4. Sharma P, Callahan MK, Bono P, et al. Nivolumab monotherapy in recurrent metastatic urothelial carcinoma (CheckMate 032): a multicentre, open-label, two-stage, multi-arm, phase 1/2 trial. Lancet Oncol 2016;17:1590-8.
5. Bajorin DF, Witjes JA, Gschwend JE, et al. Adjuvant nivolumab versus placebo in muscle-invasive urothelial carcinoma. N Engl J Med 2021;384:2102-14.
6. Gupta S, Sonpavde G, Weight CJ, et al. Results from BLASST-1 (Bladder Cancer Signal Seeking Trial) of nivolumab, gemcitabine, and cisplatin in muscle invasive bladder cancer (MIBC) undergoing cystectomy. J Clin Oncol 2020;38:Suppl:439.
7. Galsky MD, Daneshmand S, Izadmehr S, et al. Gemcitabine and cisplatin plus nivolumab as organ-sparing treatment for muscle-invasive bladder cancer: a phase 2 trial. Nat Med 2 oktober 2023 (epub).
8. Van der Heijden MS, et al. Nivolumab plus gemcitabine-cisplatin versus gemcitabine-cisplatin alone for previously untreated unresectable or metastatic urothelial carcinoma: results from the phase III CheckMate 901 trial. Gepresenteerd tijdens ESMO 2023; abstract LBA7.
9. Van der Heijden MS, Sonpavde G, Powles T, et al; CheckMate 901 Trial Investigators. Nivolumab plus gemcitabine-cisplatin in advanced urothelial carcinoma. New Engl J Med 22 oktober 2023 (epub).
